Een valse start in fiscaal jaar 2014?

8 januari 2014

Kritiek op het (fiscale) kabinetsbeleid is niet van de lucht, zo wordt bijvoorbeeld gesproken van een bezuinigingsronde die voor de economie averechts kan uitpakken. Echt vernieuwende en verbeterde zaken kunnen wij – helaas – voor het jaar 2014 op fiscaal wetgevingsgebied helaas niet ontdekken. De begrotingsdiscipline heeft kennelijk hogere prioriteit dan het vlot trekken van de economie. Daarnaast maakt de fiscus in de uitvoeringssfeer een pijnlijke vergissing door stelselmatig onjuiste en te hoge voorlopige aanslagen over het jaar 2014 op te leggen.

Nieuw in 2014

Verhuurdersheffing

De zogeheten verhuurdersheffing die al medio 2013 was ingevoerd, en bedoeld is voor woningcorporaties, werd door een novelle (gewijzigd wetsvoorstel op initiatief van de Eerste Kamer) gewijzigd, maar niet afgeschaft. Het moet maar worden bezien of de heffing inderdaad leidt tot het doorbreken van de stagnatie van de woningmarkt. Een evaluatie volgt na drie jaar.

Fiscale behandeling auto’s

Inmiddels zijn de fiscale maatregelen van kracht waardoor zuinige auto’s minder gunstig dan voorheen worden behandeld, en worden daarentegen volledig elektrisch rijdende auto’s optimaal gestimuleerd (zowel voor de motorrijtuigenbelasting als de bijtelling voor de inkomstenbelasting en omzetbelasting). Het scheppen van (publieke) oplaadpunten houd echter geen gelijke tred met deze maatregelen. Voor oldtimers niet ouder dan veertig jaar, moet weer motorrijtuigenbelasting worden betaald.

Formeel belastingrecht

Meer aandacht voor bestrijding fraude, door onder andere slechts één bankrekening op te geven voor uitbetaling van toeslagen, teruggaven van belasting en dergelijke, en uitbreiding aansprakelijkheidsbepalingen ten aanzien van derden, indien ten onrechte bedragen worden ontvangen. Belangrijker is dat de boetebepalingen zeer worden aangescherpt. Hiertegenover staat dat bij vrijwillige verbetering tot medio 2014 leidt tot geen of zeer lichte sancties.

De fiscale rechtsbescherming heeft geen grote prioriteit voor het kabinet, er wordt zelfs aan getornd. Nu de belastingdienst al rijkelijk met bevoegdheden is bedeeld en zij niet foutvrij is (zie hierna) is dat op zichzelf bedenkelijk. Beter zou het zijn geweest te zorgen voor meer evenwicht, zodat de acceptatie van de wetgeving en uitvoering daarvan ook groter wordt.

Vervallen stamrechtvrijstelling

Het is vanaf 1 januari 2014 niet meer mogelijk om de zogenaamde stamrechtvrijstelling te benutten zodat het bruto-bedrag van de beëindigingsvergoeding bij einde dienstverband te beleggen en belastingheffing pas te laten plaatsvinden zodra de uitkeringen uit het stamrecht lopen. Het is wel mogelijk om dit jaar bestaande stamrecht-BV’s te beëindigen door afkoop, waarbij niet 100% maar 80% van de aanspraak wordt belast. Er moet dan wel sprake zijn van storting voor 14 november 2013. De afkoopmogelijkheid kan soms aantrekkelijk zijn in verband met besparing van kosten.

Fouten met voorlopige aanslagen 2014

Pijnlijk is het dat de belastingdienst in de uitvoeringssfeer niet heeft kunnen voorkomen dat belastingplichtigen massaal te maken krijgen met te hoge en onjuiste voorlopige aanslagen, mede doordat de regelgeving geldend op 1 januari 2014 kennelijk niet goed was verwerkt in de software van de belastingdienst. De wetgever had juist het oog op verlichting van lasten door te komen tot hogere heffingskortingen, en lagere tariefschijven. Dit doel wordt nu niet bereikt, omdat de belastingplichtigen zelf initiatief moeten nemen de aanslag verlaagd te krijgen.

Tegelijkertijd is een vergrijpboete ingevoerd indien verzoeken om het opleggen van een voorlopige aanslagen of verlaging daarvan in strijd met de feiten wordt gedaan. Dat is bedenkelijk, want zolang het jaar niet om is, kan men niet anders dan bepaalde verwachtingen hebben omtrent het beloop van het belastbaar inkomen over heel 2014. De wetgever stelt weliswaar slechts kwaadwillenden te willen treffen, maar ook dat is weer een interpretatiekwestie. Evenwichtig is het allemaal niet, het zou de overheid bijvoorbeeld sieren indien de fouten van de belastingdienst op initiatief van de dienst worden hersteld, en dat zonder kosten.

Tot slot

De belastingdienst heeft voor particulieren en voor ondernemers apart vermeld wat de wijzigingen zijn per 1 januari 2014.